PERAKENDE 2025 ve SONRASI-GİRİŞ

Perakende sektörünü tüm dünyada aynı anda bir çok güçlü değişim/dönüşüm rüzgârı etkiliyor. Markalar ve perakende işletmelerinin bir kısmı bu rüzgârların, dalgaların, akıntıların ve girdapların tam ortasında rotalarını (stratejik yön) bulmaktan çok gemiyi “herhangi bir limana ve herhangi bir şekilde” yanaştırmaya odaklanmak zorunda kalabiliyorlar.

Her geminin büyüklüğü, gücü ve donanımı farklı…

Kaptanı, mürettebatı, yükü, yakıtı da farklı..

Kimi stratejik rotasına ulaşmayı başaracak, kimi batacak, kimi sadece hayatta kalacak..

• Veriyi ve yapay zekayı tüm süreçlerine entegre edenler,

• Müşteri deneyimini; tüketim davranış ve eğilimlerini yakından izleyip kuşaksal bağlamda kurgulayabilenler,

• Ve bu yazı dizisinde anlatacağım olgular ve stratejik yapılanma öğeleri ile dönüşebilenler;

 Perakendenin geleceğinde kendilerine yer bulabilecekler..

Hazır Giyim Perakendesi; dışarıdan bakıldığında alışveriş merkezleriyle, cadde mağazalarıyla, devasa metrekareli mağazalarıyla, minik butikleriyle, gurur duyduğumuz yerli markalarla, dünya markalarıyla, markalaşma sürecinde olan üretici mağazalarıyla binlerce satış noktasında dışarıdan bakıldığında sakin ve olağan görünümüyle rutin hayatına devam ediyor.

Bu görünüm aldatıcı olabilir. Zira, çok yönlü etkili rüzgarların tam ortasında, güçlü dalgalarla boğuşan ve girdapların kol gezdiği marjlarını tüketmiş bir habitat/ekosistemin varlığı söz konusu.

Ölçek gücü olan köklü global veya yerli markalar; yüksek giriş engeline, yatırımcı sermayesine ve/veya güçlü tedarikçi ilişkileri potansiyeline sırtını dayamış marka/perakende şirketleri için durum daha kontrol edilebilir durumda gibi de gözükebilir.

Oysa orta ve küçük ölçekli hazır giyim perakende işletmeleri açısından durum oldukça kritik ve hatta hayati bir seviyede denilebilir.

Bir yandan global konjonktürün ekonomideki yansımaları; fiyat baskısı, enflasyon, talepte azalış, giderek artan maliyetler vs. faktörler perakendeciyi etkilerken;

Diğer yandan tüketici davranışlarına yansıyan; artan yaşam maliyetleri, kuşaksal ve sosyo-psikolojik alt yapılı değişim etkileri perakendeciyi zorluyor.

Öte yandan; veri üzerinde yükselen yapay zekanın perakendedeki kullanım alanlarında ezber bozucu gelişmeler söz konusu.. Yapay Zeka; etkili kullanan için fırsat, kullanamayan için tehdit olma potansiyeline sahip.

Böylesi bir tabloda; 1-2-30-50.. mağaza sayısı ne olursa olsun tüm tekil veya zincir perakende işletmeleri için alarm zilleri “değiş-geliş-dönüş” diyerek çalmakta…

Ve üstüne üstlük her perakende işletmesinin (hatta her mağaza için) kendi dinamikleri, kendi kurumsal avantaj ve dezavantajları ile görünen-görünmeyen; fırsat alanları ve tehditleri, sorunları var..

İşte bütün bu bozucu ve hatta yıkıcı olabilecek güçlü değişkenlerin ortasındayken ayakta kalmak, buradan sıyrılıp; değişmek, gelişmek, dönüşmek, farklılaşmak için farkındalık şart. Bunun için de önce büyük resmin üzerinden geçmek gerekiyor.

Büyük resme hakim olmak, hangi ölçekte olursa olsun tüm hazır giyim perakendecileri için mutlak gerekli bir koşul.

Ne için? Tehlike ve risklerin farkında olmak ve bu koşullara uygun strateji ve “gerçek” yapısal dönüşüm adımlarını atmak için..

Ama öncelikle patron ve yöneticilerin gözündeki perdelerin kalkması gerekiyor.. 

Ön koşul bu…

•

Onlarca değerli ve güncel araştırma, bilimsel makale, iç görü ve değerlendirmelerden de yararlanarak ve elbette kişisel tecrübe ve bilgi-birikimlerle bu özgün değerlendirmeyi hazırladım.

“Perakende - 2025 ve sonrası” değerlendirmesi 3 bölümden oluşuyor.

Bölüm 1 | Tüketici Davranışları

Bölüm 2 | Perakende Yönetimi için Stratejik ve Yapısal Öneriler

İki bölüm halinde yayınlanacak bu değerlendirme yazım ile büyük resme daha iyi hakim olabileceğinizi ve bunun da strateji ve yapısal dönüşüm arayışınıza katkı sunacağını ümit ediyorum.

Yazı dizisinin perakende süreçleriniz için ilham verici olması dileğiyle,

Göksel Yurtaçan

Perakende Atölyesi

Bilgilendirme Notu: Bu değerlendirme ağırlıklı olarak Hazır Giyim Perakendesi ile ilgilidir. Ancak unutulmamalıdır ki; Tüketici Satın alma Davranış Değişiklikleri, Tüketim Eğilimleri veya Konjonktürel gelişmeler vs. hepsi bir bütün olarak perakende sektörü üzerinde etkili olabilmektedir. Hatta perakende sektörlerinin kendi aralarındaki etkileşimleri de yine perakende yönetim aksiyonlarını etkileyebilmektedir. FMCG’de kullanılan bir dijital inovasyon, hazır giyim tüketiminde de bir beklentiye dönüşebilmekte veya bir sektördeki güçlü bir büyüme diğer bir sektörde olumlu yada olumsuz bir performans değişikliğine yol açabilmektedir. Bu nedenle; değerlendirmeyi sektörünüz ne olursa olsun okumanızı öneririm. Kıyaslamalar, çağrışımlar ve sorgulamalarınızı tetiklemesi açısından size mutlaka fayda sağlayacaktır. Kendi sektörünüze dair bir çok iz ve örüntü bulacağınıza da eminim.